Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi Ocak 2006 yılında Ilısu Barajı ve Hidroelektrik Projesi’ni durdurmak için kuruldu. Aktivistler ve toplam 86 kuruluştan oluşan girişim, Ilısu Projesi’nin bölgemiz hakkında yıkım ve kayıplar getireceği ve toplumun ezici çoğunluğu için yararı olmayacağı için bu projeye karşı mücadele etmektedir.
Kuruluş Deklarasyonu — 5 Ocak 2006
Ilısu Barajı’nın yapımından birebir etkilenecek olan yerleşim yerlerindeki yerel yönetim temsilcileri, yerel sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarının bir araya gelerek oluşturduğu “Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi, bölgede yaşayan halkın proje konusundaki düşünceleri ve duruşlarını temsil etmek üzere bir araya gelinmiştir.
Daha önce yürütülen geniş çaplı kampanyalar sonucu uluslararası ortağının projeden çekilmesi üzerine yapımı bir kez durdurulan Ilısu Barajı temel atma töreninin Mart ayında gerçekleştirilmesi planlanıyor. Geçtiğimiz hafta boyunca Ilısu Barajı’nın yapımından etkilenecek olan yerleşim yerlerinde DSİ 10. Bölge Müdürlüğü ve Ilısu Konsorsiyumu Türkiye Temsilcisi Nurol İnşaat ve Ticaret A.Ş. tarafından bölgede proje tanıtım toplantıları yapıldı. Bu toplantılarda, bölgedeki yerel yönetim temsilcileri, sivil toplum kuruluşları ve meslek odaları bütün karar alma süreçleri sonlandırılmış, temel atma tarihi 2006 Mart ayının başlangıcı olarak belirlenmiş bu proje hakkında “katılımcılık” ve “şeffaflık” ilkeleri adı altında “bilgilendirildi” ve katılımcılardan projeye destek sağlamaları istendi!
12 bin yıllık tarihi korumak hepimizin görevi
Ulusal ve uluslararası düzeyde yürüttüğümüz kampanyalar sonucu projenin durdurulmasından bu yana bölgedeki yerel yönetim, STK ve meslek odaları temsilcileri olarak bizim projeye olan olumsuz yaklaşımımızda hiçbir değişiklik olmamıştır. 12.000 yıllık bir tarihe ve olağanüstü bir doğal bütünlülüğe, dokuya ve güzelliğe sahip olan Hasankeyf, sular altında kaldığı takdirde yitecek olan, sadece Hasankeyflilere veya ülkemize değil, tüm insanlığa ait ortak kültürel ve tarihi mirasımızdır. Hasankeyf bize uygarlık tarihinin ve gelecek nesillerin emanetidir, onu koruma sorumluluğu da hepimizindir. Üstelik şu anda tekrar uygulanmak istenen proje teknik açıdan daha önce durdurulan projenin tıpatıp aynısıdır; Herhangi bir tavır değişikliğini gündeme getirecek yeni bir planlama da söz konusu değildir.
ÇED Raporu ve YYEP toplumla paylaşılmadı
Çevre Etki Değerlendirme Raporu (ÇED) ve Yeniden Yerleşim Eylem Planı (YYEP) güncelleme çalışmaları sırasında göç ettirilecek olan 83.000 insanla girilen diyalog ise esas amacı kamulaştırma bedellerini belirlemek olan göstermelik bir ilişkiden ibarettir. 2005 yılının Temmuz ayında Ankara’da yapılan ve Hasankeyf’in nereye nasıl taşınacağının tartışıldığı toplantıya bu konuda projenin başından beri çalışmalar yürüten Hasankeyf Belediyesi ve yerel STK’lar davet edilmemiştir. Yine Temmuz ayında tamamlanan ÇED Raporu ve YYEP halen Türkçe’ye çevrilmemiştir ve dolayısıyla projeden birebir etkilenecek ve zarar görecek halkın ve yerel düzeydeki temsilcilerinin çoğunluğunun bu bilgilere erişimi mümkün olmamıştır. ÇED Raporu ve YYEP toplumla paylaşılmamıştır.
Etkin mücadele yürütme kararı alındı
3 Ocak 2006 tarihinde Diyarbakır’da düzenlenen ve 30’dan fazla yerel yönetim temsilcisi, STK ve meslek odasının bir araya geldiği bir toplantı sonucu Güneydoğu Anadolu Bölgesi Belediyeler Birliği, Hasankeyf Belediye Başkanlığı, Hasankeyf Gönüllüleri Derneği, Diyarbakır Yerel Gündem 21, TMMOB Diyarbakır İl Koordinasyon Kurulu ve Diyarbakır ve Batman Barolarının önderliğinde “Hasankeyf’i Yaşatma Girişimi” adlı bir koordinasyon komitesi kurulmuştur. Komite, dünyada eşi ve benzeri olmayan Hasankeyf’in ekolojik, kültürel-tarihi zenginliğini ve baraj göleti alanında kalacak 200’ü aşkın höyük’ü korumak ve baraj yapımından dolayı zarar görecek olan yerel halkın kültürel, sosyal ve ekonomik haklarını savunmak için ETKİN BİR MÜCADELE YÜRÜTÜLMESİ kararı almıştır.
Hasankeyf’in yüzü gülmüyor, daha çok azını duyabildiğimiz hikayeleri, sesi ve insanları yine boğulmak isteniyor. Hasankeyf’in şimdi her zamankinden daha çok kamuoyunun yardımına ve desteğine ihtiyacı vardır. Bu çağrı tüm kamuoyunadır: HASANKEYF’İ YAŞATALIM VE 12. 000 YILLIK TARİHİNİN SULAR ALTINDA KAYBOLMASINA İZİN VERMEYELİM. Sizlerle birlikte bunu başarabiliriz.”
Girişimimizin toplam 86 üye kuruluşu vardır:
Yerel Gündem 21, Diyarbakır
Yerel Gündem 21, Mardin
Yerel Gündem 21, Batman
Diyarbakır Göç Edenler Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
Batman Göç Edenler Sosyal Yardımlaşma Ve Kültür Derneği
İnsan Hakları Derneği (IHD), Diyarbakır
ÇEKÜL – Çevre ve Kültür Mirası Koruma ve Geliştirme Vakfı
Diyarbakır Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Yaşatma Derneği (Müze Derneği)
Arkeoloji, Kültür ve Sanat Derneği, Diyarbakır
Selis Kadın Danışma Merkezi, Diyarbakır
Selis Kadın Danışma Merkezi, Batman
Dikasum – Diyarbakir Kadın Sorunlarını Araştırma Uygulama Merkezi
Epi-Dem – Eğitim ve Psikolojik Danışma Merkezi, Diyarbakır
Bahar Kültür Merkezi, Batman
Doğu Bilimsel ve Kültürel Araştırmalar Kooperatifi, Diyarbakır
Dut Ağacı Bilimsel ve Kültürel Araştırmalar Kooperatif, Urfa
Çevre Gönüllüleri Derneği, Diyarbakır
Hasankeyf Gönüllüleri Derneği, Batman
Çevre Gönüllüleri Derneği, Batman
Kültür ve Sanat Derneği, Batman
Kürdi-Der, Batman
Koçerler Derneği, Batman
Mazlum-Der, Batman
Batman Üniversitesi Öğrenciler Derneği
Batman Turizm ve Tanıtım Derneği
Yoksullukla Mücadele Derneği, Batman
İmamlar ve Din Adamı Dernği, Batman
Bedensel Engeliller Derneği, Batman
Batman Gazetecileri Derneği
Batman Doğa Derneği
Tuhay-Der, Batman
Petrol-İş Sendikası, Batman
Genel-İş Sendikası, Batman
Eğitim Sen, Batman
Tek-Gıda İş Sendikası, Batman
Tes-İş Sendikası, Batman
Tüm Muhtarlar Derneği, Batman
Tüm Bel-Sen Sendikası, Batman
Sağlık Emekçileri Sendikası (SES), Diyarbakır
Enerji, Sanayi ve Maden Çalışanları Sendikası (ESM), Diyarbakır
Tek-Gıda İş Sendikası, Diyarbakır
Diyarbakır Barosu
Batman Barosu
Tabipler Odası, Diyarbakır
Tabipler Odası, Batman
Eczacılar Odası, Batman-Muş-Siirt
TMMOB – İl Koordinasyon Kurulu, Diyarbakır
Mimarlar Odası, Diyarbakır
İnşaat Mühendisleri Odası, Diyarbakır
Elektrik Mühendisleri Odası, Diyarbakır
Çevre Mühendisleri Odası, Diyarbakır
Jeoloji Mühendisleri Odası, Diyarbakır
Şehir Plancıları Odası, Diyarbakır
Makine Mühendisleri Odası, Diyarbakır
Ziraat Mühendisleri Odası, Diyarbakır
TMMOB – İl Koordinasyon Kurulu, Batman
Makine Mühendisleri Odası, Batman
Eczacılar Odası, Batman
Esnaf Sanatkarlar Odası, Batman
Esnaf Odaları Birliği, Batman
Minibüsçüler Odası, Batman
Ticaret Odası Başkanlığı, Batman
Kahvehaneciler Odası, Batman
Güneydoğu Anadolu Bölgesi Belediyeler Birliği,
Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi,
Batman Belediyesi,
Siirt Belediyesi,
Hasankeyf Belediyesi, Batman
Dargecit Belediyesi, Mardin
Bismil Belediyesi, Diyarbakır
Kurtalan Belediyesi, Siirt
Beşiri Belediyesi, Batman
Gercüş Belediyesi, Batman
Kozluk Belediyesi, Batman
Yenişehir Belediyesi, Diyarbakır
Sur Belediyesi, Diyarbakır
Kayapınar Belediyesi, Diyarbakır
Bağlar Belediyesi, Diyarbakır
Şırnak Belediyesi,
İdil Belediyesi, Şırnak
Nusaybin Belediyesi, Mardin
Surgücü Belediyesi, Mardin
Yalım Belediyesi, Mardin
Kızıltepe Belediyesi, Mardin
Ergani Belediyesi, Diyarbakır
Silvan Belediyesi, Diyarbakır